Διαβάστε εδώ το πλήρες ενημερωτικό

Η περί την βιώσιμη ανάπτυξη ορολογία έχει μπει επισήμως στο λεξιλόγιό μας εδώ και 20 χρόνια και από τότε προσπαθεί να μπει και στη ζωή μας. Στην εποχή μας τα ζητήματα που αφορούν στο περιβάλλον, τη διατήρηση και την προστασία του κατέχουν πρωταρχική θέση στην ατζέντα των περισσότερων χωρών. Τα τελευταία χρόνια πολυάριθμοι παράγοντες έχουν διαμορφώσει νέες δυναμικές και προοπτικές στο επιχειρείν δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη των εννοιών της «πράσινης» ανάπτυξης και της «πράσινης» επιχειρηματικότητας.

Ακούγεται παράδοξο όμως, η οικονομική ύφεση, αποτέλεσμα της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, μπορεί να αποδειχτεί σωτήρια τόσο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ), όσο και για την «πράσινη» ανάπτυξη, εξαλείφοντας τις κοινότοπες και χωρίς όραμα πρακτικές που συνιστώνται σε υπερπροβεβλημένες «δωρεές» και αντικαθιστώντας τις με δράσεις που αποβλέπουν σε πραγματική κοινωνική και περιβαλλοντική βελτίωση. Γιατί στην πραγματικότητα, καμιά επιχείρηση δεν μπορεί να επιβιώσει σε βάθος χρόνου αν δε βλέπει μακροπρόθεσμα και αν δε σχεδιάζει με τέτοιο τρόπο. Είναι τώρα η ώρα λοιπόν, εν μέσω κρίσης, να θέσουν οι επιχειρήσεις τα θεμέλια για την στιγμή που η οικονομία θα ανακάμψει.

Η έκθεση Stern, που εκπονήθηκε από τον διάσημο οικονομολόγο Nicholas Stern περίπου δύο χρόνια πριν, χρησιμοποιώντας μια πολύπλοκη οικονομική ανάλυση, συμπεραίνει  ότι η ανάληψη άμεσης δράσης σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί όχι μόνο περιβαλλοντικά ή κοινωνικά αναγκαία επιλογή αλλά και οικονομικά ορθολογική απόφαση. Η έκθεση καταλήγει στο ότι αν αδιαφορήσουμε για το πρόβλημα η παγκόσμια κατά κεφαλή κατανάλωση θα μειωθεί μόνιμα κατά 20%, ενώ για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα το κόστος θα ανέλθει σε λιγότερο από 2% του ετήσιου ΑΕΠ παγκοσμίως.

Όσον αφορά στην αντιμετώπιση του προβλήματος υπάρχει ρόλος για όλους. Κράτη, επιχειρήσεις, πολίτες. Και η συνέργια μεταξύ αυτών θα αποδειχτεί εξαιρετικά κρίσιμη για τις περαιτέρω εξελίξεις. Η προώθηση των σωστών κινήτρων από πλευράς κράτους, η συνειδητοποίηση των ωφελειών από πλευράς επιχειρήσεων, η άσκηση πίεσης και η επιβράβευση από πλευράς πολιτών, όλα θα παίξουν τον καθοριστικό τους ρόλο στο αν τελικά θα καταφέρουμε να αποφύγουμε τις συνέπειες που θα επιφέρει τόσο οικονομικά, όσο και περιβαλλοντικά το τρέχον μοντέλο ανάπτυξης.

Η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλής χρήσης άνθρακα απαιτεί συνδυαστικές κινήσεις και πολιτικές σε παγκόσμιο επίπεδο που θα απαρτίζονται από κίνητρα για μείωση ζήτησης αγαθών και υπηρεσιών έντασης εκπομπών αερίων, αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, δράση σχετικά με τις μη ενεργειακές εκπομπές και υιοθέτηση νέων τεχνολογιών χαμηλής χρήσης άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τη θέρμανση και τις μεταφορές. 

Από την πλευρά των επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν κινητήρια δύναμη της οικονομίας, απαιτείται τόσο άμεση ενημέρωση ώστε το πρόβλημα να εκληφθεί ως ευκαιρία, όσο και άμεση δράση. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να αποτελέσουν από τη μία πηγή άσκησης πίεσης και από την άλλη αρωγούς στη μάχη για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Οι ανά τον κόσμο οργανωμένες και σύγχρονες επιχειρήσεις έχουν ήδη αναλάβει δράση προς την κατεύθυνση αυτή -διότι αναγνωρίζουν ότι για την παγκόσμια οικονομία και κοινωνία αυτό είναι μονόδρομος. Είναι οι επιχειρήσεις που έχουν ήδη κατανοήσει ότι το ίδιο το συμφέρον τους απαιτεί να βρίσκονται σε αρμονία με τις κοινωνικές απαιτήσεις.

Η ανάγκη επομένως για επένδυση στην «πράσινη» ανάπτυξη και στην «πράσινη» επιχειρηματικότητα είναι πλέον επιτακτική. Καθώς ο χρόνος συζήτησης τελειώνει έχει έρθει η στιγμή για ανάληψη δράσης. Η «πράσινη» πρόκληση μόνο ως ευκαιρία μπορεί να αντιμετωπιστεί από τον επιχειρηματικό κόσμο, ο οποίος πρέπει με ταχύτητα να στοχεύσει προς την κατεύθυνση αυτή. Ευκαιρία για μείωση κόστους, δημιουργία νέων αγορών, νέων θέσεων εργασίας, νέων τεχνολογιών και καινοτομίας. Οι επιχειρήσεις που δε θα καταφέρουν να το συνειδητοποιήσουν θα υποστούν τις συνέπειες αυτής της επιλογής, οι οποίες δυστυχώς δεν θα είναι διόλου ευχάριστες.

Επιτακτική ανάγκη αποτελεί λοιπόν η εγκατάλειψη του διλλήματος «οικονομική ανάπτυξη ή βιώσιμο περιβάλλον;» και η αντικατάστασή του με τη νοοτροπία βιώσιμη ανάπτυξη με σεβασμό προς το περιβάλλον. Η πράσινη ανάπτυξη είναι μια νέου είδους πρωτοποριακή ανάπτυξη όπου το περιβάλλον και η ποιότητα δεν είναι μια ακόμα τομεακή πολιτική αλλά ο κύριος άξονας και η βάση ενός πρωτοποριακού και εναλλακτικού αναπτυξιακού σχεδίου μιας χώρας στη παγκοσμιοποιημένη οικονομία.

Η πράσινη επιχειρηματικότητα αποτελεί μια μορφή επιχειρηματικότητας, που προσαρμόζεται σε κάθε επιχειρηματικό μέγεθος και μπορεί να καλύψει όλους τους τομείς της οικονομίας:  πρωτογενή (βιολογικά προϊόντα), δευτερογενή (παραγωγή ενέργειας, πράσινες κατασκευές και εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση), τριτογενή (εμπόριο πράσινων προϊόντων), τεταρτογενή (επικοινωνία, προβολή, πιστοποίηση). Παρέχει δυνατότητες στους μικρούς, ιδιώτες επιχειρηματίες και παραγωγούς, να συμμετέχουν με αξιώσεις στη διαμόρφωση της νέας, πράσινης αγοράς. Κατ' αυτό τον τρόπο, είναι εφικτό να βγουν ενισχυμένες τόσο η απασχόληση όσο και η ανταγωνιστικότητα.